Afstand doen van pensioen: wat kan er mis gaan?

Wanneer werknemers niet verplicht zijn deel te nemen aan de pensioenregeling, hebben zij de mogelijkheid afstand te doen van pensioenopbouw bij de werkgever. Onlangs is gebleken dat dit niet altijd goed gaat.

Werknemer heeft in juni 2011 afstand gedaan van de door werkgever aangeboden pensioenregeling door het tekenen van een afstandsverklaring, waarop ook een handtekening van zijn partner zou zijn geplaatst. In oktober 2011 overlijdt werknemer. Er bleek niet te zijn voorzien in een nabestaandenpensioen. De werkgever doet een beroep op de afstandsverklaring.
De partner van de overleden werknemer betwist de afstandsverklaring. Zij stelt dat zij de afstandsverklaring niet heeft ondertekend. De Kantonrechter stelt vast dat de werkgever de handtekening van de partner niet heeft geverifieerd, terwijl zij dat wel heeft gedaan met betrekking tot de handtekening van de overleden werknemer. De Werkgever kan verder niet aannemelijk maken dat de betreffende handtekening afkomstig is van de partner.
In het pensioenreglement is vastgelegd hoe de werknemer kan afzien van partnerpensioen bij overlijden. Hieruit volgt dat een mede door de partner ondertekende afstandsverklaring benodigd is. Ook in de arbeidsovereenkomst vraagt werkgever om een door ‘uw eventuele partner’ ondertekende afstandsverklaring.
De kantonrechter constateert ten overvloede ook dat de werkgever tekort is geschoten in haar informatieplicht naar de werknemer op het moment dat hij aangaf af te zien van de pensioenregeling. Werkgever had de werknemer juist en volledig moeten informeren over de mogelijke gevolgen van het doen van afstand van een pensioenrecht ondermeer door het verstrekken van concrete informatie over de financiële consequenties. Dat geldt in het bijzonder voor de positie van nabestaanden, aldus de kantonrechter. Daarbij geeft de kantonrechter aan dat de werknemer het voor zichzelf wellicht niet rendabel vond om deel te nemen aan een pensioenregeling waarvoor hij afstand heeft gedaan, maar dit betekent niet dat hij ook afstand zou hebben gedaan wanneer hij volledig op de hoogte zou zijn geweest van de gevolgen die de afstand zou hebben voor zijn partner en kinderen. Hieruit vloeit voort dat aan de partner en haar kinderen een weduwen- en wezenpensioen toekomt.
Tip:
Indien afstand wordt gedaan van pensioenopbouw, laat uw werknemer dan een afstandsverklaring ondertekenen. Zorg er voor dat deze ook door de partner wordt ondertekend. Identificeer de partner en bewaar een kopie van de legitimatie van de partner bij de afstandsverklaring. Bovendien is het van belang dat de werknemer en de partner voldoende geïnformeerd zijn over de gevolgen van de afstandsverklaring. Ondermeer door het verstrekken van een concreet overzicht van de financiële gevolgen. Leg dit schriftelijk vast, zodat u in een later stadium kunt aantonen dat u aan uw informatieplicht hebt voldaan.
(Bron: Dijkstra Voermans)