All posts in Kennisbank voor de eenmanszaak of vof, juridisch, ondernemingsrecht

De man-vrouwfirma is een speciale vorm van de vennootschap onder firma (vof) en bestaat uit partners die samen een bedrijf starten. De oprichting is wel aan een aantal voorwaarden gebonden en heeft fiscaal gezien zowel voor- als nadelen. Lees daarom deze checklist over het oprichten van een man-vrouwfirma.

Wat is een man-vrouwfirma?

Een man-vrouwfirma is een variant van de vennootschap onder firma (vof), waarbij de vennoten of firmanten partners van elkaar zijn. De term man-vrouwfirma is overigens behoorlijk gedateerd en stamt nog uit de tijd dat een echtpaar uit een man en een vrouw bestond. Deze rechtsvorm slaat inmiddels dus op alle echtparen, ongeacht sekse. De regels en oprichtingseisen zijn verder in principe gelijk aan die van een vof.

Wat zijn ook alweer de regels van een vof?

Een vennootschap onder firma (vof) is een rechtsvorm waarbij je samen met andere ondernemers een bedrijf start. Het is de bedoeling dat alle vennoten iets inbrengen in de op te richten onderneming. Het gaat hier in veel gevallen om een geldbedrag, maar de inbreng kan bijvoorbeeld ook bestaan uit specifieke goederen of arbeidsuren.

Alle ondernemers in een vof betalen inkomstenbelasting over hun eigen winst. Elke vennoot die aan de eisen voor het ondernemerschap voldoet, geldt voor de Belastingdienst als ondernemer. En kan vervolgens gebruikmaken van de fiscale aftrekposten als de zelfstandigenaftrek, investeringsaftrek, MKB-winstvrijstelling en de fiscale oudedagsvoorziening.

Voor de btw gelden dan weer andere regels: in dit geval wordt de vof als één ondernemer gezien. Als je met z’n tweeën een vof vormt, ben je dus allebei ondernemer voor de inkomstenbelasting, maar is de vof ondernemer voor de btw. Als je personeel in dienst neemt, komen de loonheffingen van de werknemers voor rekening van de vof, niet voor de afzonderlijke vennoten.

Hoe richt je een man-vrouwfirma op?

Net als bij een eenmanszaak volstaat de oprichting met een inschrijving in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). Bij een vof is het gebruikelijk om met de andere vennoten afspraken te maken en een contract af te sluiten over de oprichting, winstverdeling, algemene doelstellingen en de verdere bedrijfsvoering. Bij een man-vrouwfirma is dit vaak wat overzichtelijker omdat het partners betreft, maar het kan nooit kwaad om bij een notaris langs te gaan om je voor te laten lichten over een vennootschapscontract.

Wat zijn de voordelen van een man-vrouwfirma?

Het grootste voordeel van de man-vrouwfirma is dat beide partners gebruik mogen maken van de beschikbare fiscale voordelen voor ondernemers, zoals de zelfstandigenaftrek. Dit is een groot verschil ten opzichte van een situatie waarbij de ene partner ondernemer is en de andere partner diens medewerker. Voorwaarde is wel dat beide partners voldoen aan de eisen van het ondernemerschap. Een partner die niet voldoet aan het urencriterium van 1225 uur, komt niet in aanmerking voor de ondernemersregelingen.

Wat zijn de overige voorwaarden?

Een andere voorwaarde is dat het werk gelijkwaardig moet zijn. De partners moeten volwaardig zijn en op hetzelfde niveau (mee)werken in de onderneming. Een veel gebruikt voorbeeld is de relatie tussen een tandarts en zijn assistente. Ze zijn getrouwd en werken samen in een vof. Toch kunnen ze geen man-vrouwfirma oprichten omdat ze geen gelijkwaardig werk verrichten: de ‘ondersteunende’ werkzaamheden van de partner zijn niet voldoende.

Een dokterspraktijk waarin beide echtelieden huisarts zijn, voldoet dan juist wel weer aan de eisen. De Belastingdienst let scherp op deze voorwaarden in verband met de dubbele zelfstandigenaftrek. Zorg er dus voor dat je aan alle voorwaarden voldoet om naheffingen of boetes te voorkomen.

Heeft deze constructie ook nadelen?

Een nadeel van een man-vrouwfirma is dat beide partners hoofdelijk aansprakelijk zijn en dat eventuele schuldeisers dus aanspraak kunnen maken op beide privé-vermogens, óók wanneer ze niet in gemeenschap van goederen zijn getrouwd. Dit komt omdat een vof, en dus ook de man-vrouwfirma, geen rechtspersoon is. Elke partner in een vof is met zijn persoonlijke vermogen dus hoofdelijk aansprakelijk voor het geheel van de schulden van de firma.

Uw vennootschap onder firma (vof) heeft zijn langste tijd gehad. Tijd om uw vof op te heffen of op te houden als vennoot. Uw besluit doorgeven aan de Kamer van Koophandel is een stap, maar er komt veel meer bij kijken.

Opzeggen

Als u uittreedt als vennoot, meldt u dit schriftelijk aan uw medevennoten, liefst per aangetekende brief. Uw opzegtermijn vindt u meestal in het vennootschapscontract. Als er geen vennootschapscontract is, moet u een redelijke termijn aanhouden, meestal 1 of 2 maanden. Als uw medevennoten ook willen stoppen, kunt u gezamenlijk beslissen de vennootschap op te heffen. In dat geval geldt geen opzegtermijn. Wel kunt u het best de ontbinding en de voorwaarden vastleggen in een brief, en deze door alle vennoten laten ondertekenen.

Financiële gevolgen

Als u stopt met uw vennootschap moeten u en uw vennoten een eindbalans (laten) opmaken. Hierin staat hoe het vermogen van de firma wordt vereffend en verdeeld. Als iemand de onderneming voortzet moet u de waarde van de goodwill (laten) berekenen en regelen wat er wordt overgenomen. In een vennootschapscontract staat dit vaak beschreven in een voortzettingsbeding.

Andere verplichtingen

Opzeggen als vennoot en opmaken van de balans zijn niet de enige verplichtingen bij het stoppen van een bedrijf. Zo zijn er nog regels over wat er met uw administratie moet gebeuren en over het ontslaan van personeel. Maar u moet ook afrekenen met de Belastingdienst.

Geschillen

Hoe goed u het ook kunt vinden met uw vennoten, toch kan er verschil van mening ontstaan over de beëindiging van uw vennootschap onder firma. Vaak staat in het vennootschapscontract hoe u moet omgaan met zulke geschillen. Heeft u hier niets over afgesproken? Dan kunt u hier alsnog afspraken over maken, bijvoorbeeld door af te spreken dat u bindend advies vraagt aan een deskundige of deskundigen. Bij al uw vragen kunt u advies vragen aan een deskundige, zoals een accountant.

(Bron: Kamer van Koophandel)

Samen met andere ondernemers een bedrijf beginnen?

Wilt u samen met andere ondernemers een bedrijf beginnen? Dan kunt u bijvoorbeeld kiezen voor een vennootschap onder firma (vof). Alle vennoten brengen iets in de vof. Bijvoorbeeld geld, goederen of arbeid. Een minimumkapitaal is niet nodig.

Oprichting vof: het vennootschapscontract

Stel een vennootschapscontract op, met afspraken over bijvoorbeeld de bevoegdheden van de vennoten, inbreng en verdeling van de winst Een onderling opgestelde overeenkomst is ook geldig. U hoeft hiervoor niet naar de notaris. Een juridisch adviseur, advocaat of een accountant kunnen u ook  helpen bij het opstellen. Doormiddel van een overeenkomst regelt u de onderlinge spelregels.

De vof en aansprakelijkheid

Als vennoot kunt u persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor de schulden van de vof. Ook als een andere vennoot deze heeft gemaakt. De schuldeisers van de zaak kunnen in eerste instantie terecht bij het vermogen van de zaak. Als dit onvoldoende is, kunnen zij aanspraak maken op het privé-vermogen van u en uw echtgenoot. U beperkt de aansprakelijkheid van uw echtgenoot door huwelijkse voorwaarden op te stellen. Als uw vennoot privé-schulden heeft, dan kunnen zijn schuldeisers niet terecht bij uw privé-vermogen, of het zakelijk vermogen van de vof.

Vof inschrijven bij de KvK

U moet uw vof inschrijven in het Handelsregister van de KvK. U kunt in het vennootschapscontract afspreken dat de individuele vennoten tot een bepaald bedrag contracten mogen aangaan namens de vof. Bijvoorbeeld maximaal 10.000 euro. Als u deze beperking van de tekenbevoegdheid inschrijft in het Handelsregister, dan geldt deze ook tegenover derden. Zo weten de vennoten precies voor welke bedragen ze mogen tekenen én kunnen zakenpartners dit controleren in het Handelsregister. Als een onbevoegde vennoot een contract sluit, dan is niet de vof, maar de vennoot zelf aansprakelijk.

Vof en belastingen

De vennoten betalen inkomstenbelasting over hun eigen deel van de  winst. Iedere vennoot is zelfstandig ondernemer en heeft recht op aftrekposten en vrijstellingen zoals ondernemersaftrek, investeringsaftrek en fiscale oudedagsvoorziening. Meer over belastingen.

Man-vrouwfirma

Een man-vrouwfirma is een vof tussen partners. Als de Belastingdienst de beide partners als zelfstandig ondernemer ziet, dan levert dit dubbel belastingvoordeel op. Nadeel van een man-vrouwfirma is dat beiden aansprakelijk zijn met hun privé-vermogen en huwelijkse voorwaarden dus geen effect hebben. De belastingdienst kijkt extra streng bij man-vrouwfirma’s of beide partners daadwerkelijk ondernemers zijn voor de Inkomstenbelasting. De werkzaamheden moet op gelijkwaardig niveau liggen.

Sociale zekerheid en verzekeringen

Als vennoot krijgt u AOW na uw 65ste. Aanvullend pensioen verzorgt u zelf. Begin hier zo vroeg mogelijk mee, want dan is de premie nog betaalbaar. U kunt geen beroep doen op de Ziektewet, WW of WIA. Sluit daarom zelf een arbeidsongeschiktheidsverzekering af. Voor ziektekosten is de basisverzekering verplicht. Hiervoor betaalt u premie aan uw ziektekostenverzekeraar en een bijdrage via uw belastingaangifte.

Uittreden of overlijden van een vennoot

Als een vennoot stopt of overlijdt, dan eindigt de vof. Wilt u dat de vof toch blijft bestaan na het wegvallen van een vennoot? Regel dit dan in het vennootschapscontract doormiddel van een verblijvens- of overnamebeding. De vof kan dan bijvoorbeeld doorgaan met een nieuwe vennoot, of als eenmanszaak.

Ontbinding en vereffening

Na ontbinding van een vof betalen de vennoten de schulden en krijgen ze hun aandeel terug in natura of geld (‘vereffening’). Het restant wordt op basis van ieders winstaandeel verdeeld. Als er voor het afbetalen van de schulden te weinig liquide middelen zijn, dan moeten de vennoten bijstorten (op basis van het aandeel in het verlies).

(Bron: Kamer van Koophandel)