All posts in Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf

Overdracht onderneming: de transactievorm kan de prijs beïnvloeden

Categories: Nieuws, Nieuws voor het MKB (BV), Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf
Reacties uitgeschakeld voor Overdracht onderneming: de transactievorm kan de prijs beïnvloeden

De transactievorm

Bij een ondernemingsstructuur zonder aandelen (VOF, eenmanszaak etc.) vindt een bedrijfsoverdracht plaats via een activa-passivatransactie. Voor de besloten en naamloze vennootschap bestaat tevens de mogelijkheid voor een aandelentransactie. Bij een activa-passivatransactie worden activa en/of passiva naar keuze overgedragen, en bij een aandelentransactie wordt een deel van de aandelen overgedragen.

Op zowel juridisch, fiscaal als economisch gebied zijn er aanzienlijke verschillen tussen de twee vormen van transacties. Een daarvan is het aspect goodwill. Daar gaan we verder op in met dit artikel. Er wordt namelijk vaak over het hoofd gezien hoe de fiscale gevolgen van goodwill de prijs van een transactie kan beïnvloeden.

Goodwill

Goodwill voor een onderneming is het verschil tussen de prijs die betaald wordt voor de onderneming en de ‘waarde in de boeken’ (ook wel: de intrinsieke waarde). In de regel geldt dat bij een activa-passivatransactie de koper eventuele goodwill fiscaal mag afschrijven. Bij een aandelentransactie is dit niet mogelijk.  

Omdat bij een activa-passivatransactie de mogelijkheid bestaat voor een koper om betaalde goodwill fiscaal af te schrijven, blijft er een lager belastbaar resultaat over. De afschrijving gebeurt in de regel lineair over een periode van 10 jaar. Dit betekent dan een belastingvoordeel voor de koper in de jaren na aankoop.

Hoe werkt het?

Stel dat de koper een besloten vennootschap opricht, dan heeft hij dus te maken met vennootschapsbelasting (vpb). In deze BV worden de aangekochte activa/passiva ondergebracht, als gevolg van een activa-passivatransactie. De vpb bedraagt vanaf 2021 15,0% over de eerste € 200.000 belastbare winst, en 21,7% over het meerdere. Bij een vpb tarief van zeg 21,7% heeft de koper dan uiteindelijk voor elke € 1.000 goodwill een belastingvoordeel van € 217,-. Dit voordeel wordt dan verspreid over 10 jaar. Het voordeel moet vervolgens nog wel contant worden gemaakt om de waarde op het verkoopmoment te bepalen.

Waarom dan niet alleen maar activatransacties?

Vanuit de verkoper gezien is de keerzijde van een activa-passivatransactie dat de verkopende partij direct belasting dient te betalen over de ontvangen goodwill. Bij een aandelentransactie is er geen sprake van directe belastingheffing, mits er sprake is van deelnemingsvrijstelling. Een eventueel vervreemdingsvoordeel wordt dan onbelast ontvangen door de holding. Pas wanneer de holding naar privé het vervreemdingsvoordeel uitkeert is dan sprake van belastingheffing. Daar waar de koper een voordeel heeft, heeft de verkoper dus een nadeel.

De onderhandelingstafel

De transactievorm kan dus invloed hebben op de waarde van het (ver)koopobject. Dit effect kan worden berekend. Met deze kennis kunnen partijen daar dan vervolgens over onderhandelen.

De voorkeur voor een transactievorm wordt bepaald door meer factoren dan alleen de behandeling van goodwill. Het is echter wel een belangrijk punt om bij stil te staan.

(Bron: Alfa)

De juridische kant van het due diligence onderzoek

Categories: Nieuws, Nieuws voor het MKB (BV), Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf
Reacties uitgeschakeld voor De juridische kant van het due diligence onderzoek

In het proces van bedrijfsoverdracht krijgt u als ondernemer vrijwel altijd met een due diligence onderzoek te maken. Due diligence betekent letterlijk vertaald uit het Engels: gepaste zorgvuldigheid. Ook de term ‘boekenonderzoek’ wordt gebruikt. Dit is een door de verkoper of koper van het bedrijf zorgvuldig uit te voeren onderzoek naar het bedrijf dat verkocht wordt. U wilt immers weten wat u koopt!

Een praktisch en waardevol boekenonderzoek

Een aantal juridische onderwerpen die nader worden onderzocht bij een due diligence onderzoek zijn de vennootschap, het personeel, contracten en intellectueel eigendom. Ik neem u graag mee in deze onderwerpen.

De vennootschap

De vennootschap is de hoofdpersoon in dit verhaal. Het zijn namelijk de aandelen van de vennootschap die u (ver)koopt. Het is belangrijk om de structuur van de vennootschap helder te krijgen. Daarnaast wilt u weten hoe de statuten eruit zien en wat er in het verleden is gebeurd. Zo krijgt u duidelijk in beeld of u ook daadwerkelijk koopt wat u denkt te kopen en ziet u waar risico’s of kansen liggen.

Personeel

Ook is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de personeelszaken. Het personeel blijft immers in dienst van de overgenomen vennootschap of gaan van rechtswege over door overgang van de onderneming. Tijdens het onderzoek brengt u in kaart welke personeelsleden er allemaal in dienst zijn, of de pensioenpremies betaald zijn, welke cao van toepassing is en of er sprake is van speciale regelingen.

Contracten

Om je onderzoeksplicht na te komen is het tevens belangrijk dat alle lopende contracten helder in beeld zijn. Bij een overname kan namelijk een zogenaamde ‘change of control bepaling’ van kracht zijn. Dit houdt in dat de andere partij het recht heeft om bijvoorbeeld het contract te beëindigen of te wijzigen.

Intellectueel eigendom (IE)

Dit onderzoek kan ook een nauwkeurig overzicht bieden van de werkelijke waarde van de intellectuele eigendomsportefeuille. Hieruit wordt dan snel duidelijk of alles op de goede naam staat, of er rechten moeten worden overgedragen, of alles juist geregistreerd is en of er sprake is van inbreuk van IE-rechten.

Bereid ook verkoop goed voor

Ook als verkoper van uw onderneming, kunt u zich voorbereiden op een boekenonderzoek. U kunt de meest gestelde vragen en documenten al voorbereiden en ordenen. Hiermee zorgt u ervoor dat uw onderneming verkoopklaar is en dat u snel kunt schakelen.

(Bron: AcconAVM)

Als uw organisatie een andere organisatie overneemt inclusief personeel, verhuist de premiekorting voor die werknemers mee. Dit geldt echter niet voor de loonkostenvoordelen die de premiekortingen in 2018 opvolgen.

In de eerste uitgave van de Nieuwsbrief Loonheffingen 2018 staat dat het recht op loonkostenvoordeel (LKV) – dat met ingang van 1 januari 2018 het stokje overneemt van de premiekortingen – bij een overname komt te vervallen. De werkgever kan ook geen nieuw recht op loonkostenvoordeel krijgen voor de overgenomen werknemers. Voor een LKV komt de werkgever namelijk alleen in aanmerking bij indienstneming of herplaatsing van een werknemer, terwijl er bij een overname sprake is van een voortzetting van de dienstbetrekking.

Resterende duur van de premiekortingen

Gedurende de rest van 2017 zijn de premiekortingen nog van kracht. Hierbij geldt dat de overnemende organisatie de resterende duur van de premiekortingen mag toepassen als hij de betreffende werknemers in dienst houdt.

Geen overname bij doorstart na faillissement

Er is sprake van een overname van een organisatie bij een fusie of splitsing, en ook bij het inbrengen van een eenmanszaak of vennootschap onder firma (VOF) in een bv. Een doorstart na een faillissement kwalificeert niet als overname van een onderneming.

(Bron: Rendement)

Aansprakelijkheid dga voor schulden van zijn BV; gevolgen van een stil vertrek

Categories: Nieuws, Nieuws voor het MKB (BV), Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf
Reacties uitgeschakeld voor Aansprakelijkheid dga voor schulden van zijn BV; gevolgen van een stil vertrek

Een directeur-grootaandeelhouder die zijn aandelen in een BV met schulden overdraagt zonder onderzoek te doen naar de persoon van de koper en diens plannen met de BV kan aansprakelijk zijn voor schade van schuldeisers van die BV.

Tenzij in de statuten of in een aandeelhoudersovereenkomst anders is bepaald zijn aandeelhouders niet gehouden om boven het bedrag dat op de aandelen moet worden gestort bij te dragen in de verliezen van een BV. Ook bestuurders zijn in principe niet aansprakelijk voor schulden van de BV. De rechtspraak maakt daar echter een uitzondering op als zij in hun hoedanigheid van bestuurder zó onzorgvuldig hebben gehandeld dat ze daar “persoonlijk” een “ernstig verwijt” van kan worden gemaakt.

Een bekend voorbeeld hiervan is de bestuurder die namens de BV verplichtingen aangaat, terwijl hij weet (of zou moeten weten) dat de BV die niet na kan komen en ook geen verhaal biedt. In faillissement is een bestuurder daarnaast aansprakelijk voor het hele tekort in het faillissement als hij zijn taak “onbehoorlijk heeft vervuld en aannemelijk is dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement”. Dat is het geval als “geen redelijk denkend bestuurder onder dezelfde omstandigheden op dezelfde wijze zou hebben gehandeld”.

Leeghalen

Recent oordeelde de Rechtbank Oost-Brabant over een zaak waarin een verkopende dga alle aandelen voor een symbolisch bedrag van 1 euro had overdragen en aan de koper alle papieren en de bankpas van de rekening van de BV had overhandigd, zonder onderzoek te doen naar de persoon van de koper en diens plannen met de BV. Enkele jaren na de overdracht ging de vennootschap failliet.

De rechtbank was van mening dat uit de hele gang van zaken bleek dat de dga de BV heeft overgedragen om de nadelige gevolgen van een faillissement te ontlopen, zonder zich de gerechtvaardigde belangen van de schuldeisers van de BV aan te trekken. Volgens de rechtbank wist de verkopende dga daarbij, of had hij moeten weten, dat er een grote kans was dat de koper de vennootschap ‘leeg zou halen’, waarna de schuldeisers zonder verhaalsmogelijkheden zouden achterblijven. De rechtbank oordeelde daarom dat sprake was geweest van kennelijk onbehoorlijke taakvervulling en dat dit een belangrijke oorzaak van het faillissement was geweest en veroordeelde (ook) de verkopende dga tot betaling van een bedrag gelijk aan het faillissementstekort.

Een bijzondere omstandigheid was in deze zaak dat activa van de vennootschap waren verkocht en dat onduidelijk bleef of die verkoop vóór of ná de verkoop van de BV had plaatsgevonden en wat er met de opbrengst was gebeurd. Van doorslaggevende betekenis is dit echter niet geweest. De rechtbank legt de nadruk op het achterwege laten van onderzoek en dat is ook precies wat in eerdere rechtspraak aan verkopende dga’s werd verweten.

‘Veel fraude met BV’s’

Bij verkoop van aandelen door een dga is eerder herhaaldelijk een ernstig persoonlijk verwijt en/of kennelijk onbehoorlijke taakvervulling aangenomen in gevallen waarin een dga zijn aandelen in een noodlijdende BV voor een symbolisch bedrag had overdragen zonder onderzoek te doen naar de koper en diens plannen met de BV. Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch overwoog in dit verband in 2016 dat van de betrokken bestuurder had mogen worden verwacht “dat hij, onder meer met het oog op de belangen van de crediteuren van de vennootschap, tenminste enig onderzoek zou doen naar de hoedanigheden, zakelijke achtergrond, financiële gegoedheid en persoonlijke integriteit van de persoon aan wie hij het bestuur en de aandelen van de vennootschap wilde overdragen” (!).

Omdat – aldus de rechtspraak – als feit van algemene bekendheid moet worden beschouwd dat er veel met BV’s wordt gefraudeerd, moeten verkopende dga’s daarbij rekening houden met de mogelijkheid dat een koper de BV niet zal willen voortzetten, maar dat hij die wil leeg halen, zonder de schuldeisers te betalen.

Schadevergoeding

Heeft de verkopende dga geen onderzoek gedaan en gaat het mis, dan wordt al snel een ernstig persoonlijk verwijt en/of kennelijk onbehoorlijke taakvervulling aangenomen en worden verkopende bestuurder-aandeelhouders veroordeeld om de schade van schuldeisers van de BV te vergoeden. Hoe groot die schade is, is afhankelijk van de vraag hoeveel verhaal er zonder de verkoop van de BV voor de schuldeisers was geweest. Als komt vast te staan dat de BV op het moment van de verkoop nog bezittingen had en op enig moment na de verkoop niet meer, dan wordt er echter ook al snel van uit gegaan dat het ontbreken van verhaalsmogelijkheden het directe gevolg van de overdracht van de BV is geweest.

Katvanger

Opmerkelijk is dat de verkopende bestuurder-aandeelhouder steeds als bestuurder aansprakelijk wordt gehouden voor handelen dat in de eerste plaats eigenlijk handelen als aandeelhouder betreft, namelijk de verkoop van aandelen zonder onderzoek. De rechtbank Den Haag nam hiervoor een uitzondering op de regel aan in gevallen waarin een dga zijn aandelen verkoopt aan een ‘katvanger’. Het gerechtshof ‘s-Hertogenbosch formuleerde de onderzoeksplicht echter als eigen verplichting van de bestuurder, die de betreffende bestuurder volgens hem had geschonden.

Wat hier ook van zij, verkopende dga’s zijn gewaarschuwd! Makkelijk op korte termijn is niet altijd verstandig op lange termijn.

(Bron: accountant.nl)

Verklaringen adviseurs onvoldoende voor disculpatieregeling (belastingschulden bij verkoop van een B.V.)

Categories: Nieuws voor het MKB (BV), Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf
Reacties uitgeschakeld voor Verklaringen adviseurs onvoldoende voor disculpatieregeling (belastingschulden bij verkoop van een B.V.)

Een dga die de aandelen in zijn bv wil verkopen kan de betaling van de latente vennootschapsbelasting zeker stellen door een bedrag te storten op de kwaliteitsrekening van de notaris van de koper. Als het gestorte bedrag de vennootschapsbelasting niet volledig dekt, kan de fiscus de dga alsnog voor het meerdere aansprakelijk stellen.

Als een directeur (groot)aandeelhouder de aandelen in zijn bv verkoopt, loopt hij het risico dat de koper de bv leeghaalt. Om te voorkomen dat de fiscus hierdoor haar claim over de aanwezige stille en fiscale reserves misloopt, kan de verkoper onder omstandigheden hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Een directeur-grootaandeelhouder probeerde in een zaak bij Hof Arnhem deze aansprakelijkstelling te voorkomen. Hij stelde dat het niet aan hem te wijten was, dat het vermogen van de bv ontoereikend was voor het voldoen van de vennootschapsbelasting (disculpatieregeling). Zo heeft hij uitvoerig onderzoek gedaan naar de achtergrond van de koper en naar diens intenties met de bv. Hij heeft zich ook laten adviseren door zijn notaris en de accountant en de notaris van de koper. De reacties waren geruststellend. Uit het financiële verslag bleek dat de bv op het moment van verkoop voldoende vermogen had om de belastingschuld te kunnen voldoen. De bv had daarnaast voor de voorkoming van incassorisico’s een bedrag gestort op de kwaliteitsrekening van de notaris van de koper en werd daarbij gesteund door de verklaringen van de door hem geconsulteerde notarissen en accountants. Het hof vond dat de dga voor een deel aan de op hem rustende bewijslast had voldaan, namelijk voor het bedrag dat op de kwaliteitsrekening was gestort. De fiscus had hem terecht voor het meerdere van de vennootschapsbelastingschuld aansprakelijk gesteld.

Valkuilen bij overnames (een bedrijf begin door er een te kopen)

Categories: Nieuws voor het MKB (BV), Nieuws voor het MKB(BV), juridisch, kopen of verkopen van een bedrijf
Reacties uitgeschakeld voor Valkuilen bij overnames (een bedrijf begin door er een te kopen)

Als de tijden slechter worden, groeit het aanbod van bedrijven. Maar let op: soms lijkt dat bedrijf mooier dan het in werkelijkheid is. Wees bij overnames beducht voor onderstaande valkuilen.

Valkuil 1: Het is de kans van je leven

Wees beducht voor clichés als ‘dit is de kans van je leven’, ‘als wij niet kopen, gaat de concurrent ermee aan de haal’ of ‘het is eten of gegeten worden’. Haast is een slechte raadgever bij een overname.

Valkuil 2: Mogelijke synergievoordelen

Mogelijke synergievoordelen worden vaak tenietgedaan door extra kosten. Wees realistisch over eventuele nadelen. Voorbeelden: productiviteitsverlies door botsing van bedrijfsculturen, technische of personele kosten om de bedrijven op elkaar te laten aansluiten of procedurele kosten van de overname zelf.

Valkuil 3: Te optimistische adviseurs

Wees kritisch op te rooskleurige inschattingen van in bedrijfsverkoop gespecialiseerde adviseurs. Zij leven van overnametrajecten en willen voorkomen dat onderhandelingen vroegtijdig worden afgebroken. Bedenk goed dat ook de werknemers die je overneemt een groot deel van het succes bepalen. Het valt bijvoorbeeld moeilijk te voorspellen of zij gedemotiveerd raken (en dus minder productief worden) door alle nieuwe ontwikkelingen.

Valkuil 4: Blinde liefde

Het gezegde liefde maakt blind geldt ook bij overnames. Wees altijd voorbereid op een scheiding als synergie ontbreekt of een strop dreigt. Maak afspraken over een mogelijke exit.

Valkuil 5: Alleen kijken naar de financiën

Neem een bedrijf pas over als je écht in de keuken hebt mogen kijken. Staar je niet blind op financiële gegevens. Je moet ook genoeg weten over de bedrijfscultuur, de deugdelijkheid van bedrijfsmiddelen, (informele) afspraken met het personeel en de relaties met klanten en leveranciers.

Valkuil 6: Overnamepropaganda

Wees kritisch op medewerkers of adviseurs die overnames propageren. Wees ervan doordrongen dat zij eigen belangen hebben, bijvoorbeeld carrièreperspectieven, zondebokstrategieën (managementblunders kunnen worden toegeschreven aan ‘de overname’), hogere beloning of meer status.

(Bron: Sprout)