Een ondernemingsplan is niet zomaar een bonte verzameling van feiten over de startup en uw persoonlijke motivatie. Een goed businessplan bestaat uit zes delen die elk diep ingaan op uw doelen en hoe u denkt deze te gaan bereiken. De volgende onderdelen mogen in uw bedrijfsplan in ieder geval niet ontbreken: 6 elementen van een ondernemingsplan.
1. Samenvatting en introductie
Het eerste onderdeel van het ondernemingsplan is waarschijnlijk het laatste hoofdstuk dat u schrijft. Dit deel bevat een persoonlijke noot waarin u kort iets zegt over uzelf en uw persoonlijke ambities. Wie bent u, wat is uw ervaring als ondernemer en waarom wilt u voor uzelf beginnen? Houd het kort, want dit is niet de plek om uw hele levensverhaal uit de doeken te doen. De introductie is meer bedoeld om een beeld te schetsen van u als ondernemer voor potentiële investeerders, de echte kennismaking volgt – als het goed is – later in een persoonlijk gesprek.
De samenvatting mag uiteraard iets langer zijn, maar probeer de informatie toch te beperken tot een enkele pagina. Uw businessplan wordt vaak gelezen door druk bezette mensen die bij het zien van een dik pak papier aan informatie weer snel afhaken. Door uw complete bedrijfsplan concreet samen te vatten op één pagina laat u bovendien zien dat u hoofdzaken van bijzaken kunt scheiden en een duidelijk doel voor ogen heeft: een eigenschap die investeerders en andere financiële instellingen graag in een startende ondernemer zien.
Zorg ervoor dat in ieder geval de twee volgende zaken in uw samenvatting aan bod komen:
•Bedrijfsconcept: beschrijf zowel de markt als de branche waarin u wilt opereren en de producten of diensten die u gaat leveren.
•Financiering: geef duidelijk aan hoeveel startkapitaal u in totaal nodig heeft om te starten of om door te groeien? Specificeer ook hoe u het geleende geld wilt besteden. Als u bijvoorbeeld een baanbrekend medisch instrument gaat ontwikkelen en hierop patent wilt aanvragen, moet u dat ook aangeven.
2. Beschrijf uw bedrijf
In dit hoofdstuk kunt u dieper ingaan op de plannen voor uw startup en de sector waarin u straks opereert. Begin met het beschrijven van de laatste ontwikkelingen in de sector en de huidige pijnpunten en kansen voor uw onderneming. Veel actuele informatie over specifieke sectoren kunt u vinden op de website van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en bij het onderdeel brancheinformatie van de Rabobank. Onderbouw uw woorden met betrouwbare bronnen en geef door middel van voetnoten aan waar u de informatie vandaan heeft gehaald.
Besteed ook aandacht aan het beschrijven van het type bedrijf. Stel dat u een onderneming wilt starten in de horeca, beantwoord dan de vraag: is het een café, een fastfoodrestaurant, een welnesscentrum of gaat u juist specifieke goederen importeren uit Zuid-Europa en deze leveren aan Nederlandse horecainstellingen? Daarnaast moet u aangeven om welke rechtsvorm het in uw geval gaat. Wordt het een eenmanszaak, VOF of misschien wel een commanditaire vennootschap?
Tot slot gaat u in dit onderdeel van het ondernemingsplan dieper in op het product of de dienst die u met uw nieuwe bedrijf gaat leveren. Aan wie gaat u dit product verkopen, hoe wordt het geproduceerd en hoe gaat de klant ermee kennis maken? Geef ook aan hoe de verkoop van dit product of deze dienst uw onderneming winstgevend maakt. Dit hoeft geen betoog van twintig pagina’s te zijn. Noem in plaats daarvan liever de kernfactoren die deze startup tot een succes zullen maken, zoals: het unieke gehalte van het product, de perfecte verkooplocatie, het feit dat de markt er helemaal klaar voor is en de aantrekkelijke prijs-kwaliteitsverhouding.
3. Definieer de markt
Het definiëren van de markt is niet alleen een belangrijke fase in het leven van een startende ondernemer, maar ook een belangrijk onderdeel van het ondernemingsplan. Dit hoofdstuk draait om het marktonderzoek en de marketingstrategie die aan de resultaten heeft gekoppeld. Investeerders willen nu eenmaal graag antwoord op die ene cruciale vraag: bestaat er een markt voor dit product of deze dienst?
In het marketinghoofdstuk komen onder meer de overlevingskansen van uw bedrijf aan bod. Beschrijf de historische ontwikkeling binnen de branche waartoe u gaat behoren en verklaar aan de hand van de recente trends waarom uw bedrijf of product juist nu een goede kans van slagen heeft. Bij dit slagingspercentage speelt het bepalen van de doelgroep een cruciale rol. Geef daarom een uitgebreide (en onderbouwde) omschrijving van uw doorsnee klant, inclusief bestedingspatroon. Hoeveel consumenten lopen er rond, oftewel hoe groot is uw doelgroep? En hoe gaat u deze mensen bereiken? Gaat u zich om die reden in de directe omgeving van uw doelgroep vestigen of zet u liever grootse marketingacties in? Hoeveel budget denkt u daarvoor nodig te hebben?
4. Hoe zit het met de concurrentie?
Het komt tegenwoordig maar weinig voor dat iemand een bedrijf start in een sector zónder concurrenten die hetzelfde trucje al langer doen. Daarom mag een uitgebreide beschrijving van de concurrentie – en nog belangrijker: hoe u deze concurrenten gaat aftroeven – niet ontbreken in het bedrijfsplan.
Als u een productlijn van oosterse beautyproducten in Nederland op de markt wilt brengen, zou u dit als volgt kunnen doen: Concurrent A levert lang niet alle producten uit het assortiment, bij concurrent B krijgt de klant geen enkele vorm van klantenservice terwijl u een ‘niet goed, geld terug’-garantie gaat bieden, concurrent C levert producten van aanzienlijk mindere kwaliteit etc. Kort gezegd zijn de huidige knelpunten van uw concurrenten de toekomstige groeikansen voor uw bedrijf.
5. Hoe zijn de taken onderling verdeeld?
Indien u in eerste instantie in uw eentje van start gaat, komen de meeste taken rond uw nieuwe bedrijf op uw dagelijkse to do-lijstje terecht. In dat geval zult u niet zo veel tijd kwijt zijn aan dit hoofdstuk. Als u echter samen met anderen een bedrijf gaat oprichten, is dit een ander verhaal. Voor potentiële investeerders is het van belang om te weten wie waarvoor verantwoordelijk is en hoe de taken onderling zijn verdeeld. Ook de keuze van wel of geen personeel aannemen kan hierbij een rol spelen.
6. Hoe ziet u de financiering?
Hoewel het hoofdstuk over de financiering zich altijd aan het einde van het bedrijfsplan bevindt, speelt dit onderdeel een essentiële rol bij het wel of niet de aandacht trekken van potentiële investeerders. In dit onderdeel gaat u onder andere dieper in op uw businessmodel, de omzetverwachting en de liquiditeitsbegroting. Als het gaat om het businessmodel, willen investeerders vooral weten op welke termijn hun investering zal worden terugverdiend. Daarom moet u hier zeker niet vergeten antwoord te geven op vragen als: waar haalt u de opbrengst vandaan? Wat wordt de prijs van het product of de dienst? Hoe gaat u de klanten bereiken? Welke waarde en levensduur vertegenwoordigt een gemiddelde klant? En hoe gaat u de distributie regelen?
(Bron: Ikgastarten)
U kunt uiteraard niet in uw toekomst als ondernemer kijken, maar toch is het noodzakelijk om in het businessplan een winst- en omzetverwachting voor de eerstvolgende twee jaar te berekenen. Wat is uw verwachte verkoop en hoe hoe verhoudt zich dit tot de gemiddelde omzet in uw branche? Het is belangrijk dat u een eerlijk en realistisch beeld schept, ook als de winstverwachting wat lager uitvalt dan u had gehoopt. Dingen mooier maken dan ze zijn is niet de oplossing, daar prikt een beetje investeerder zo doorheen.
Ga vervolgens in op de liquiditeitsbegroting. Investeerders beoordelen aanvragen op rentabiliteit en solvabiliteit. Een goede manier is om een overzicht te maken van de verwachte maandelijkse inkomsten en uitgaven. Houd hierbij rekening met betalingstermijnen, vakanties, extra investeringen en andere onverwachte uitgaven. Beschrijf ook hoe u het gaat aanpakken in de aanloopperiode, wanneer u veel onkosten heeft en weinig of geen inkomsten.
Tot slot moet u een alinea of twee besteden aan alle directe en indirecte kosten. Hierbij moet u denken aan het eventueel huren van een bedrijfsruimte, de aanschaf van apparatuur, het inhuren van personeel en het sluiten van contracten met externe partijen. Kortom: alles wat u nodig heeft om met uw startup van start te gaan.