DGA boete bij onvoldoende pensioen eigen beheer

De fiscus lijkt steeds vaker kritisch te staan tegenover DGA’s die met hun BV’s zelf voor verzekeringsmaatschappij spelen. De voordelen zijn namelijk op korte termijn best interessant om pensioen op te bouwen in eigen beheer. Wel een leuke fiscale post zodat er minder Vpb wordt betaald en geen verplichting om die reservering ook echt te betalen.

Geregeld spreken we dan ook ondernemers die er achter komen dat er een keerzijde aan deze snoeppot zit. Een half lege pot op de pensioendatum en soms zware fiscale gevolgen. Hieronder een verdere aanscherping van de fiscus rondom het doen van dividend of winstuitkeringen. Er wordt daarbij ook specifiek gekeken naar het feit of het Bestuur van de BV die uitkering überhaupt wel mag goedkeuren als er onvoldoende dekking is voor het pensioen in eigen beheer.

Het nieuwe BV-recht breidt per 1 oktober 2012 de aansprakelijkheid van bestuurders uit. De algemene aandeelhoudersvergadering beslist vanaf dat moment nog wel of er een winst- of dividenduitkering wordt gedaan, maar kan pas tot uitkering overgaan nadat het bestuur de uitkering heeft goedgekeurd. Het bestuur moet daarvoor op het moment van de uitkering toetsen of de BV na de uitkering nog aan haar direct opeisbare verplichtingen kan voldoen. Pas als zij daarvan overtuigd is, kan zij haar goedkeuring geven.

Als achteraf blijkt dat de goedkeuring ten onrechte is verleend, kunnen de bestuursleden persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor het tekort. Die aansprakelijkheid komt aan de orde als het bestuur op het moment van de uitkering wist of behoorde te weten dat de BV door de uitkering niet meer aan haar directe betalingsverplichtingen zou kunnen voldoen. Overigens kunnen ook de aandeelhouders vanaf 1 oktober 2012 aansprakelijk worden gesteld, als zij hadden moeten weten dat de uitkering onverantwoord was. Het bestuur vergoedt het tekort, verhoogd met de wettelijke rente, gerekend vanaf de dag van de uitkering. Een pensioenverplichting kan ook onder de direct opeisbare verplichtingen vallen. Het pensioen in eigen beheer staat op de balans van uw pensioen-BV tegen de fiscale waarde. De werkelijke waarde van de pensioenverplichting – de kostprijs bij afstorting naar een verzekeraar – is meestal veel hoger. De werkelijke waarde kan soms wel de helft hoger zijn. Om aan de pensioenverplichtingen te kunnen voldoen, moet uw pensioen-BV veel meer (vrije) middelen aanhouden dan er volgens de fiscale balans nodig zou moeten zijn voor de pensioenuitvoering. Door de feitelijk te lage waardering van de pensioenverplichting maakt uw pensioen-BV op papier een hogere winst dan wanneer de pensioenverplichting op de werkelijke waarde zou zijn gewaardeerd. De vrije middelen die hierdoor ontstaan, komen op de balans tot uiting in de winstreserve. De pensioen-BV kan deze winstreserve in de vorm van dividend (deels) uitkeren aan de aandeelhouder(s). Vanaf 1 oktober 2012 moeten aandeelhouders eerst toestemming van het bestuur hebben om een dividenduitkering te doen. Bent u DGA van een pensioen-BV, dan besluit u in uw hoedanigheid van aandeelhouder (in de aandeelhoudersvergadering) tot het doen van een dividenduitkering. In uw hoedanigheid van bestuurder van de BV moet u deze beslissing al dan niet goedkeuren. Daarvoor moet u vanaf 1 oktober 2012 eerst toetsen of uw pensioen-BV na de uitkering nog wel aan haar verplichtingen kan blijven voldoen. Als de winstreserve (deels) pensioengeld is – ook al is dit fiscaalrechtelijk niet zichtbaar op de balans van uw pensioen-BV – dan mag uw pensioen-BV dit geld (in zoverre) niet als dividend uitkeren. Blijkt achteraf dat u ten onrechte goedkeuring heeft verleend – en u had dit behoren te weten – dan kunt u persoonlijk aansprakelijk worden gesteld om het tekort aan te zuiveren tot ten hoogste het bedrag van de dividenduitkering. Nu zult u als pensioengerechtigde DGA uzelf in de hoedanigheid van bestuurder/ aandeelhouder niet zo snel aansprakelijk stellen. Daardoor lijkt uw pensioen-BV met de uitbreiding van de bestuursaansprakelijkheid niet zo’n gevaar te lopen. Dat is echter niet altijd het geval. Ook de Belastingdienst of eventuele ex-partners met een pensioenvordering op uw pensioen-BV kunnen die aansprakelijkheid inroepen. U bent als DGA na 1 oktober 2012 door de uitbreiding van de bestuurdersaansprakelijkheid dus toch sneller aansprakelijk voor uw pensioen in eigen beheer. Als de Belastingdienst u aansprakelijk stelt omdat u een ondoordachte winstuitkering heeft gedaan, komt daar nog een ander vervelend gevolg bij. De Belastingdienst vindt dat wanneer activa de werkelijke waarde van de pensioenverplichting niet volledig afdekken, een dividenduitkering feitelijk in fiscale zin kan leiden tot het prijsgeven, dan wel de afkoop, van het pensioen. De bijbehorende fiscale gevolgen zijn u inmiddels wel bekend: de hele pensioenaanspraak wordt ineens belast én u betaalt 20% revisierente!

Tegenwoordig wordt in veel pensioenberekeningen tevens de commerciële waarde van het pensioen opgegeven. Des te meer reden om uw accountant veiligheidshalve vooraf te laten beoordelen of een eventuele winstuitkering het dekkingstekort niet onverantwoord vergroot.

(Bron: Doorneweerd)