Ondanks dat het economisch klimaat wat beter lijkt te zijn, zijn er nog steeds financiële problemen bij het mkb. Hoewel het aantal faillissementen terugloopt, gaat het helaas nog wel eens mis. Ondernemers zijn (soms terecht) liever bezig met ondernemen dan met de risico’s van bijvoorbeeld aansprakelijkheid, maar het is ook goed die risico’s te bespreken.
Als advocaat gespecialiseerd in bestuurdersaansprakelijkheid zie ik maar al te vaak dat problemen eerder voorkomen hadden kunnen worden. Liever vooraf advies, dan achteraf problemen!
Vormen van bestuurdersaansprakelijkheid
Als bestuurder kun je het risico lopen van persoonlijke aansprakelijkheid. Er zijn verschillende vormen van bestuurdersaansprakelijkheid. Bijvoorbeeld is het vaste rechtspraak dat een bestuurder aansprakelijk kan zijn wanneer hij namens de onderneming verplichtingen aangaat waarvan hij weet, of redelijkerwijs kon weten, dat de onderneming deze verplichtingen niet zou kunnen voldoen en waardoor schuldeisers vervolgens met lege handen staan. Simpel gezegd: als je tegen beter weten in toch nog doorgaat.
Een andere aansprakelijkheid is als de bestuurder bewerkstelligt dat de vennootschap een wettelijke of contractuele verplichting niet nakomt. Rechters zijn echter wel terughoudend met het aannemen van persoonlijke aansprakelijkheid. De gedachte hierachter is dat ondernemers ook een bepaalde vrijheid moeten hebben risico’s te nemen (dat hoort nu eenmaal bij ondernemen). De bestuurder moet een voldoende ernstig verwijt gemaakt kunnen worden.
Dividenduitkering en aansprakelijkheid bestuurder
Er zijn echter ook andere risico’s. Als het gaat om de financiële situatie, zijn er bepalingen opgenomen ten aanzien van bijvoorbeeld dividenduitkeringen. Artikel 2:216 BW bepaalt bijvoorbeeld dat een dividenduitkering pas gevolgen heeft wanneer dit goedgekeurd is door het bestuur, waarbij de bestuurder een zogenaamde uitkeringstest moet doen. Maar de Wet schrijft bijvoorbeeld ook voor dat bestuurders aansprakelijk kunnen zijn voor schade vanwege een misleidende voorstelling van zaken in de jaarrekening.
Aansprakelijkheid bestuurder administratie niet op orde
Een ander aansprakelijkheidsrisico dat op de loer ligt, is de plicht van het melden van betalingsonmacht bij de belastingdienst. Indien niet tijdig betalingsonmacht wordt gemeld, kan de bestuurder aansprakelijk worden gehouden voor belastingen en (pensioen)premies. In geval van faillissement is ook belangrijk dat de curator een krachtig wapen heeft, indien de bestuurder de administratie van de vennootschap niet op orde heeft, want dan is er een vermoeden van onbehoorlijk bestuur.
Aansprakelijkheid bestuurder bankzaken
Naast al deze risico’s die in de Wet zijn genoemd en in rechtspraak, dient een bestuurder natuurlijk ook beducht te zijn op informatieverplichtingen aan bijvoorbeeld de bank. In de bankvoorwaarden staat (vrijwel) altijd dat alle relevante informatie over de vennootschap moet worden verstrekt. Indien een bestuurder dat niet doet, kan de bestuurder ook worden aangesproken door de bank.
Ik heb enkele risico’s voor het bestuur en de ondernemer aangestipt. In de praktijk zijn er ook andere risico’s. Vooraf advies vragen aan advocaat kan vaak veel ellende in de toekomst voorkomen.
(Bron: MKB Servicedesk)