Gevolgen coronacrisis voor de jaarrekening en de accountantsverklaring

Nu de corona

crisis ook in Nederland enorme consequenties heeft, zijn er ook gevolgen voor de inhoud van de jaarrekening (en het bestuursverslag), de wijze van totstandkoming ervan en de accountantsverklaring die erbij wordt verstrekt. Deze toelichting benoemt – kort – enkele relevante onderwerpen in dat kader.

Jaarrekening en bestuursverslag

Voor jaarrekeningen die betrekking hebben op het kalenderjaar 2019, zal het coronavirus niet leiden tot een andere verwerking en waardering van activa en passiva. Het coronavirus geeft namelijk geen nadere informatie over de situatie per balansdatum. Dat kan uiteraard anders liggen  wanneer de onderneming belangrijke activiteiten heeft (al dan niet via een deelneming) in gebieden die al in 2019 door het coronavirus zijn getroffen.

Dat betekent dat het coronavirus uitsluitend wordt toegelicht onder de ‘Gebeurtenissen na balansdatum’ in de jaarrekening. Tevens worden in het bestuursverslag de belangrijkste risico’s en onzekerheden met betrekking tot het coronavirus toegelicht.

De snelle ontwikkelingen met betrekking tot het coronavirus leiden continu tot nieuwe inzichten en maatregelen. Dat kan betekenen dat tussen het moment van het opmaken (dateren) van de jaarrekening (en het afgeven van de accountantsverklaring) en het moment waarop de jaarrekening wordt vastgesteld door de algemene vergadering, nieuwe feiten en omstandigheden blijken die aanpassing van de jaarrekening vragen. Dit vereist tijdig en zorgvuldig overleg tussen het management en de accountant. Van belang is dat de jaarrekening een getrouw beeld van vermogen en resultaat blijft geven, inclusief een toelichting op de gebeurtenissen na balansdatum.

Accountantsverklaring

De coronacrisis kan ook consequenties hebben voor de accountantsverklaring. Daarbij maakt het nauwelijks uit of een controle-, beoordelings- of samenstellingsverklaring wordt afgegeven. De meest voorkomende situaties zijn de volgende:

  • wanneer de crisis leidt tot ernstige onzekerheid over de continuïteit, is de accountant verplicht hieraan in de verklaring aandacht te besteden. De accountant verwijst daarbij naar de toelichting op de continuïteitsonzekerheid in de jaarrekening;
  • wanneer sprake is van significante gebeurtenissen na balansdatum (bijvoorbeeld waardeverminderingen van activa als gevolg van de coronacrisis) zal de accountant in een toelichtende paragraaf aandacht besteden aan de situatie;
  • er kan zich ook een situatie voordoen dat de accountant onvoldoende controle-bewijsmateriaal kan verkrijgen. Bijvoorbeeld omdat bepaalde locaties van de klant niet bezocht kunnen worden of buitenlandse accountants die worden ingeschakeld geen informatie kunnen verkrijgen of verstrekken. Dat kan mogelijk leiden tot een niet-goedkeurende controleverklaring omdat de accountant geen oordeel kan geven over de jaarrekening;

De coronacrisis leert ons dat er dagelijks sprake is van (soms majeure) wijzigingen in het beleid van organisaties en de consequenties die dit heeft. Dat heeft ook gevolgen voor de jaarrekening en de rol die de accountant daarbij speelt. Van belang voor het management is om tijdig en continu te overleggen met de accountant om te bereiken dat de jaarrekening – ook met de gevolgen van de coronacrisis – een getrouw beeld geeft van de situatie waarin de onderneming verkeert.

(Bron: Mazars)