De Sociale partners hebben donderdag 11 april 2013 een Sociaal Akkoord bereikt, dat door het kabinet wordt omarmd. Het Sociaal Akkoord wijkt wezenlijk af van de Arbeidsmarktparagraaf van het Regeerakkoord Bruggen Slaan. Het op basis van deze paragraaf geschreven concept-wetsvoorstel kan dus de prullenbak in.
Doelstelling van het akkoord:
De doelstellingen van het akkoord zijn onder meer: behoud systeem van adequate rechtsbescherming, vereenvoudiging en grotere transparantie van procedures, opheffen van de huidige ongelijke behandeling van werknemers samenhangend met de gekozen ontslagroute, dejuridiseren zonder verlies van kwaliteit en een ontslagsysteem dat juridisch deugdelijk is.
Hoofdpunten van het akkoord:
- Het BBA 1945 vervalt. Het Ontslagrecht komt volledig in het BW te staan.
- Afhankelijk van de ontslagreden komt er één ontslagroute: een procedure bij UWV voor bedrijfseconomisch ontslag en ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Een ontbindingsroute bij de kantonrechter voor (andere) in de persoon gelegen redenen en bij een verstoorde arbeidsverhouding.
- Bovenvermelde procedures kunnen worden vervangen door een procedure bij een krachtens CAO ingestelde sectorcommissie.
- Bij een negatieve beslissing door UWV (onduidelijk is of het om een vergunning of advies gaat) kan de werkgever de kantonrechter om ontbinding verzoeken, waarbij deze toetst aan dezelfde criteria als UWV. Bij ontslag na een positieve beslissing van UWV kan de werknemer de kantonrechter verzoeken om herstel van de arbeidsovereenkomst.
- Van de beslissingen van de kantonrechter is hoger beroep en cassatie mogelijk.
- De opzegtermijnen blijven ongewijzigd. Ook de kantonrechter houdt met de opzegtermijn rekening. De proceduretijd bij UWV kan met de opzegtermijn worden verrekend. Bij de vaststelling van de ontbindingsdatum door de kantonrechter geldt hetzelfde. In beide gevallen resteert altijd ten minste één maand.
- Bij CAO kan van het afspiegelingsbeginsel worden afgeweken.
- De 3 x 3 x 3 ketenregeling wordt gewijzigd in 3 x 2 x 6 (drie contracten in twee jaar met een tussenpoze van zes maanden). Bij CAO kan alleen nog worden afgeweken van de ketenregeling (maar niet van genoemde periode van zes maanden), indien het werken met tijdelijke contracten gegeven de aard van het werk noodzakelijk is, met dien verstande dat het aantal contracten ten hoogste kan worden gesteld op zes in een periode van vier jaar.
- Voor tijdelijke contracten van zes maanden of korter vervalt de mogelijkheid een proeftijd overeen te komen.
- De mogelijkheid tot het opnemen van een concurrentiebeding in een tijdelijk contract vervalt eveneens, behalve voor (te motiveren) bijzondere omstandigheden.
- Bij één of meer dienstverbanden van in totaal twee jaar of langer (tijdelijke en vaste arbeidscontracten) betaalt de werkgever bij ontslag een (forfaitaire) transitievergoeding met een maximum van € 75.000,-, of maximaal een jaarsalaris als dat hoger is. De transitievergoeding bedraagt een derde van het maandsalaris per dienstjaar over de eerste tien dienstjaren en vanaf de jaren na het tiende dienstjaar een half maandsalaris per dienstjaar.
- Voor werknemers van 50+ geldt tot 2020 overgangsrecht. De transitievergoeding voor 50-plussers met tien dienstjaren wordt gesteld op één maand per dienstjaar boven “de vijftig”, met een uitzondering voor MKB-bedrijven met minder dan 25 werknemers.
- Bovenvermelde transitievergoeding kan worden verminderd danwel op nul gesteld, onder meer indien betaling van de volledige vergoeding ertoe zou leiden dat de continuïteit van het bedrijf in gevaar komt.
- De kantonrechter kan een hogere of lagere ontslagvergoeding dan bovenvermelde transitievergoeding toekennen, uitsluitend bij ernstige verwijtbaarheid of indien de situatie geheel of grotendeels te wijten is aan de ene of de andere partij. Aan deze correctiemogelijkheid wordt in de wet geen maximale grens gesteld.
- Voor op mobiliteit en transitie gerichte scholing en andere inspanningen wordt wellicht verrekening met de ontslagvergoeding mogelijk, zulks op basis van aanbevelingen van Stichting van de Arbeid en/of de Kring van Kantonrechters.
- Al het bovenvermelde treedt op 1 januari 2016 in werking. De zittingstermijn van het huidige kabinet loopt af op 5 november 2016.
Vanzelfsprekend moet nog duidelijk worden of de bovenstaande punten uiteindelijk ook in wetgeving wordt omgezet en dan ook daadwerkelijk wordt ingevoerd. 2016 is nog ver weg.
Dit artikel kwam tot stand met medewerking van de Vereniging van Arbeidsrecht Advocaten Nederland.
(Bron: Hanzeadvocaat)