Schenken op papier en de veranderingen in box 3

Een bedrag schenken, en als het ware onmiddellijk weer terug lenen. Dat is – kort gezegd – een schenking op papier. Een dergelijke schenking moet worden vastgelegd in een notariële akte, en de schenker moet jaarlijks 6% rente betalen over het geschonken bedrag – de vordering die is ontstaan als gevolg van de schenking. De schenking op papier kent een aantal valkuilen. Wij bespreken de drie belangrijkste, en besteden daarbij ook aandacht aan de voorgestelde veranderingen in de box 3-heffing.

De schenking op papier kan een oplossing zijn in de situatie wanneer je vermogen wilt overdragen aan de volgende generatie, maar zelf nog wel de beschikking wilt houden over dit vermogen. Deze manier van vermogensoverdracht kent een aantal valkuilen, waarvan de volgende drie de belangrijkste zijn:

1. Bewijs ontvangst jaarlijkse rente

Het is belangrijk te kunnen bewijzen dat er inderdaad jaarlijks 6% rente is betaald over het geschonken bedrag. Is de rente niet betaald of kan dit niet worden bewezen, dan wordt de schenking bij het overlijden van de schenker gezien als erfenis, en niet als een vordering die juist in mindering mag worden gebracht op de erfenis. Eventueel vergeten rentebetalingen kunnen – onder voorwaarden – later worden ingehaald.

2. Schenkbelasting

Als het bedrag van de schenking op papier hoger is dan de geldende vrijstelling moet over de schenking op papier schenkbelasting worden betaald. Dit kan een probleem zijn, omdat er feitelijk bij de schenking geen geld over tafel gaat. De schenker kan er voor kiezen om ‘vrij van recht’ te schenken, maar ook hier zitten haken en ogen aan.

3. Inkomstenbelasting

Over de vordering moet jaarlijks box 3-heffing worden betaald. Deze heffing kan worden betaald van de rente die jaarlijks van de schenker wordt ontvangen. De schuld die de schenker heeft kan door hem in box 3 in mindering worden gebracht.

Op 6 september heeft de staatssecretaris van Financiën een brief naar de Tweede Kamer gestuurd over de voorgenomen wijziging van de box 3-heffing. In de nieuwe situatie blijft de rente die wordt ontvangen onbelast, maar de heffing in box 3 wordt aanzienlijk hoger. Een voorbeeld, stel dat een kind op papier € 100.000 geschonken heeft gekregen. Als zij geen ander box 3 vermogen heeft, betaalt zij hierover in 2020 € 373 (1,8% x 30% x (€ 100.000 – € 30.846)). Onder de nieuw voorgestelde regels betaalt zij echter € 1.626 ((5,33% x € 100.000) – € 400) x 33%). Een verschil van € 1.254.

Maar ook voor de schenker gaat de box 3 heffing veranderen. De schuld zelf zal vanaf 1 januari 2022 niet meer aftrekbaar zijn. In plaats daarvan wordt een fictieve rente van 3,03% op het box 3 vermogen in mindering gebracht.

(Bron: HLB)