All posts in Nieuws voor het MKB(BV), belastingnieuws, pensioen (ook in eigen beheer van de BV)

Op het Centraal Aanspreekpunt Pensioenen van de Belastingdienst is een nieuw vraag-en-antwoordbesluit gepubliceerd. Dit besluit stelt dat een partner met succes een beroep kan doen op de hardheidsclausule als zijn partner, een dga, overlijdt na 2015 zodat de aanspraak op het partnerpensioen in eigen beheer flink is gestegen.

In beginsel wordt de korting die de dga krijgt als hij zijn pensioen in eigen beheer (PEB) afkoopt, berekend over de balanswaarde van de pensioenverplichting over het moment van afkoop. Is de balanswaarde van de pensioenverplichting op de eindbalans van het boekjaar dat in 2015 eindigt lager, dan vormt deze lagere waarde de grondslag voor de afkoopkorting. Deze bepaling is bedoeld om te voorkomen dat nog snel wat extra stortingen plaatsvinden. Maar stel nu dat de dga een partnerpensioen heeft opgebouwd en hij na 2015 overlijdt. En stel dat zijn partner het ingegane partnerpensioen wil afkopen. De waarde van dat pensioen op de eindbalans in 2015 zal in zo’n situatie veel lager zijn dan de balanswaarde bij afkoop. In dat geval vloeit de waardestijging van de partnerpensioenaanspraak voort uit het overlijden van de dga, wat geen misbruik is. De fiscus erkent dat het handhaven van de wettelijke berekening van de afkoopkorting in zo’n geval te hard uitpakt. In deze situatie kan de partner het ministerie van Financiën verzoeken om toepassing van het hardheidsclausulebeleid. Bij dit verzoek moet men in ieder geval berekeningen overleggen van de afkoopwaarde van het partnerpensioen en de fiscale balanswaarde van de verplichting voor het partnerpensioen ultimo het boekjaar 2015 zonder en met herrekening. De herrekening gaat uit van de fictieve situatie waarin de DGA al ultimo het boekjaar 2015 was overleden.

(Bron: Taxence)

Een DGA heeft in het verleden pensioen opgebouwd bij zijn personal holding. Per 1 mei 2013 had hij jaarlijks recht op een uitkering van € 57.327. Er is in 2013 geen pensioen uitgekeerd door de personal holding. De inspecteur heeft daarop een pro rata deel van de uitkering nagevorderd via de inkomstenbelasting. Daarbij heeft de inspecteur tevens aangegeven dat het pensioen is prijsgegeven nu de DGA stilzwijgend heeft geaccepteerd dat er geen pensioen is uitgekeerd. Dit zou tot gevolg hebben dat de volledige waarde van de pensioenaanspraak (het bedrag dat nodig is om het pensioen te herverzekeren bij een verzekeraar), in één keer belast zou moeten worden.

De DGA is het hier niet mee eens en is van mening dat voor het prijsgeven van pensioen een actieve handeling nodig is. De Hoge Raad heeft nu geoordeeld dat de DGA zijn pensioen in 2013 niet heeft prijsgegeven door dit niet actief op te eisen van de pensioentermijnen in 2013.

DGA’s met pensioen in eigen beheer

Een groot deel van de DGA’s met pensioen in eigen beheer heeft dit afgekocht. Voor hen is voorgaande niet direct van belang. Toch zijn er nog altijd een behoorlijk aantal DGA’s die nog wel pensioen in eigen beheer hebben. Wij zien in de praktijk dan ook meer dan eens voorkomen dat de Belastingdienst ‘dreigt’ te stellen dat het pensioen in eigen beheer is prijsgegeven indien dit niet is uitgekeerd vanaf de oorspronkelijke ingangsdatum. Met dit arrest van de Hoge Raad is duidelijk dat dit minder snel het geval is. Wel kan een rechter mogelijk tot een andere conclusie komen indien er een langere periode zit tussen de oorspronkelijke ingangsdatum en de periode dat geen pensioen is uitgekeerd.

Oudedagsverplichting

Voor DGA’s die hun pensioen hebben omgezet in een oudedagsverplichting, geldt het risico van het prijsgeven ook. De regels die op dit punt voor pensioen in eigen beheer gelden, gelden ook voor oudedagsverplichtingen.

Flexibiliteit

In veel pensioenbrieven, zo ook die door BDO zijn gehanteerd, is de mogelijkheid opgenomen om de pensioeningangsdatum uit te stellen. Ook is het doorgaans mogelijk om tijdelijk te kiezen voor een hogere of lagere uitkering. Wel zijn daarbij voorwaarden van toepassing en is het van belang dat deze keuzes tijdig (voor de oorspronkelijke ingangsdatum) worden gemaakt én geformaliseerd. Wordt tijdig van deze mogelijkheden gebruik gemaakt, dan wordt voorkomen dat de Belastingdienst bij een controle kan stellen dat het pensioen is prijsgegeven.

(Bron: BDO)

De Hoge Raad oordeelt dat een directeur-grootaandeelhouder die na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd geen actie onderneemt om pensioentermijnen te ontvangen, zijn pensioenaanspraak daarmee nog niet heeft prijsgegeven.

De zaak verloopt als volgt. Een directeur-grootaandeelhouder (dga) bouwt pensioen op bij zijn eigen bv. Hij bereikt op 1 mei 2013 de pensioengerechtigde leeftijd. De bv keert in 2013 echter geen pensioentermijnen aan de dga uit. In zijn aangifte inkomstenbelasting geeft de dga al evenmin pensioen aan. Bij het opleggen van de aanslag inkomstenbelasting neemt de inspecteur een pensioeninkomen van € 38.218 mee. Dat is het totaalbedrag van de pensioenuitkeringen waarop hij in 2013 recht heeft. De dga is het hier niet mee eens.

Hof Amsterdam heeft in hoger beroep geoordeeld dat deze stilzittende dga zijn pensioenaanspraak heeft prijsgegeven. In de procedure voor de Hoge Raad komt de advocaat-generaal tot eenzelfde conclusie. Bij een dergelijk prijsgeven wordt de waarde van de pensioenaanspraak in de heffing betrokken. De dga heeft zogezegd dus eigenlijk geluk dat de inspecteur alleen de pensioentermijnen waar de dga in 2013 recht op heeft in de heffing betrokken.

De Hoge Raad oordeelt echter anders. Dat de dga geen actie heeft ondernomen, betekent niet dat hij de hele pensioenaanspraak heeft prijsgegeven. Het oordeel van het hof is volgens de Hoge Raad dus onjuist. De dga schiet daar echter niets mee op. De Hoge Raad vindt namelijk dat de inspecteur terecht de niet-uitgekeerde pensioentermijnen belast. De vervallen termijnen zijn namelijk vorderbaar en inbaar.

Belang voor de praktijk

De fiscale sanctie bij prijsgeven van pensioen liegt er niet om. De waarde van de aanspraak wordt in dat geval progressief belast. Daarbovenop is 20% revisierente verschuldigd. Deze sanctie geldt echter alleen bij het prijsgeven van pensioen in eigen beheer. Dezelfde sanctie geldt overigens als het pensioen in eigen beheer is omgezet in een oudedagsverplichting (ODV) en deze ODV wordt prijsgegeven. Ook bij het prijsgeven van een lijfrente in eigen beheer is de fiscale sanctie materieel hetzelfde. Alleen als het gaat om een oud artikel 19- of artikel 44j-stamrecht is er bij prijsgeven geen fiscale sanctie. Wel wordt in dat geval de vrijgevallen verplichting als winst van de vennootschap belast (= vennootschapsbelasting). Zie hierover ook de uitspraak van Hoge Raad 18 februari 1998, nr. 32055, BNB 1998/177. Gaat het om een goudenhanddrukstamrecht in eigen beheer, dan wordt bij het prijsgeven de waarde van de aanspraak bij de gerechtigde belast, maar in dat geval is er geen revisierente verschuldigd.

Het enkele stilzitten van de dga is onvoldoende om aan te nemen dat hij de pensioenaanspraak heeft prijsgegeven, aldus de Hoge Raad. Daar is dus meer voor nodig. Maar hoeveel meer? Die vraag wordt door de Hoge Raad in dit arrest niet beantwoord.

(Bron: Taxlive)

2Veel ondernemers die hun bedrijf nu via een bv uitoefenen zijn in het verleden gestart als ondernemer in de inkomstenbelasting, zoals een eenmanszaak, v.o.f. of maatschap. Bij de overgang naar een bv is daarbij vaak de wens geweest om de daarbij te betalen belastingen uit te stellen naar een later moment. Dit kan onder meer bereikt worden door gebruik te maken van een stakingswinstlijfrente bij de overnemer van de onderneming in de op te richten bv.

Overdracht (stakingswinst)lijfrente

Over het algemeen dient men rond de pensioendatum de uitkeringen van een (stakingswinst)lijfrente te starten. Echter, dat is ook vaak de leeftijd dat men de onderneming wenst te verkopen of over te dragen aan de volgende generatie. Hierbij kan er een wens ontstaan om de (stakingswinst)lijfrente over te dragen aan een andere bv.

Andere-verzekeraarsanctie

Een van de voorwaarden van een (stakingswinst)lijfrente is echter dat deze niet aan een andere (niet-professionele) verzekeraar kan worden overgedragen. Indien je dit toch doet, treedt de zogenaamde ‘andere-verzekeraarsanctie’ in werking, waarbij de lijfrente wordt geacht ineens tot uitkering te zijn gekomen, tegen de werkelijke waarde van de verplichting op dat moment.

Ontheffing van sanctie door inspecteur

Onder voorwaarden heeft de Staatssecretaris van Financiën echter gemeend om geen onnodige belemmeringen voor de overdracht van een onderneming op te moeten werpen en ontheffing van voornoemde sanctie te laten verlenen door de inspecteur. Van ontheffing kan ook sprake zijn indien er sprake is van een juridische splitsing of fusie. In dat geval kunnen er aanvullende voorwaarden of goedkeuringen gelden. Het voert te ver om deze ook in dit artikel te beschrijven.

Voorwaarden

De voorwaarden om een (stakingswinst)lijfrente zonder sanctie over te dragen aan een andere (niet-professionele) verzekeraar zijn als volgt.

1. De overdracht vindt plaats op zakelijke basis, ter beoordeling van de inspecteur.
2. Geen gelijktijdige wijziging van de lijfrente zelf, buiten wettelijk mogelijke wijzigingen.
3. De overdracht kan enkel plaatsvinden samen met de overdracht van de onderneming.
4. Binnen twee maanden verklaart de overnemer verzekeraar te zijn geworden.
5. De overnemer voldoet aan de overige wettelijke eisen van een (niet-professionele) verzekeraar.

Bent u voornemens uw (stakingswinst)lijfrente in eigen beheer over te dragen aan een andere (niet-professionele) verzekeraar en/of heeft u over dit artikel nog vragen, neem dan contact op

(Bron: Van Oers)

In de tijd dat uw BV een pensioenverplichting had (dus voor de omzetting naar de oudedagsverplichting) was duidelijk naar wie de uitkering ging indien u onverhoopt zou komen te overlijden. Er zou dan sprake zijn van een partner- en eventueel een wezenpensioen.

De Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen maakt het mogelijk dat een pensioen in eigen beheer fiscaal gefaciliteerd wordt beëindigd. Voor deze fiscaal gefaciliteerde beëindiging is onder meer vereist dat tijdig een juist en ingevuld informatieformulier naar de Belastingdienst wordt gestuurd. In de praktijk is de tijd om het informatieformulier in te dienen vaak te kort.

Tot 1 januari 2020 kunnen dga’s hun in eigen beheer opgebouwd (premievrij) pensioen fiscaal gefaciliteerd afkopen of omzetten in een oudedagsverplichting. Bij een dergelijke afkoop of omzetting kan het pensioen in eigen beheer (PEB) fiscaal geruisloos worden prijsgegeven als de waarde in het economische verkeer van die aanspraak op het moment van prijsgeven hoger is dan de fiscale balanswaarde van die pensioenverplichting bij het eigenbeheerlichaam. Daarbij moet de dga het PEB volledig afkopen of omzetten in een oudedagsverplichting en is geen revisierente verschuldigd. Bij afkoop geldt bovendien nog een korting van 25% (2018) op het bedrag dat tot het loon uit vroegere dienstbetrekking behoort.

Wettelijke termijn van één maand is te kort

In de praktijk is de termijn van één maand voor het inleveren van het informatieformulier na afkoop of omzetting van het PEB tekort gebleken. Daarom komt de staatssecretaris nu met een aantal goedkeuringen.

Goedkeuring: uitstel termijn indienen informatieformulier

Een informatieformulier dat binnen een jaar na afkoop of omzetting van het PEB wordt ingediend, geldt als tijdig ingediend. Heeft de afkoop of omzetting meer dan 46 weken geleden plaatsgevonden, dan krijgt de dga zes weken na 31 oktober 2018 de tijd om het formulier in te dienen. Om van deze goedkeuring gebruik te kunnen maken, moet aan alle overige voorwaarden voor afkoop of omzetting van het PEB zijn voldaan. Bij afkoop van het PEB moet daarbij ook zijn voldaan aan de aangifteverplichtingen en afdracht voor de vanwege de afkoop verschuldigde loonheffingen.

Goedkeuring: extra uitstel om medeondertekening (gewezen) partner te krijgen

Als de inspecteur constateert dat een medeondertekening ontbreekt op het informatieformulier door een (gewezen) partner, krijgt de dga nog een periode van zes weken om dit te herstellen en de handtekening te krijgen van zijn (gewezen) partner. Deze herstelmogelijkheid gaat ook gelden voor informatieformulieren die binnen de hierboven verlengde termijn zijn of worden aangeleverd.

(Bron: Taxence)

Het prijsgeven van een pensioenaanspraak leidt er in de regel toe dat de waarde van de pensioenaanspraak tot het loon wordt gerekend. Kenmerkend voor prijsgeven is dat een aanspraak komt te vervallen. Zijn partijen nog in onderhandeling, waarbij de hoogte van de aanspraak nog nadrukkelijk een geschilpunt is, dan kan men nog niet zeggen dat van een prijsgeven van de aanspraak sprake is.